Günümüzde yaşanan sosyal çöküş, bireylerin değil; kolektif bilincin, vicdanın ve anlam arayışının çöküşüdür. Toplumlar teknolojiyle ilerliyor gibi görünse de, insanlık olarak geri gidiyoruz. Sosyal medya sayesinde herkes fikir beyan ediyor; herkes birer "yayıncı". Ancak sorun şurada başlıyor: Düşünmek ve fikir beyan etmek, sadece bir hak değil; aynı zamanda bir sorumluluktur. Şu an dünyada fikirlerin değeri, takipçi sayısı kadar; gerçekliği ise görüntüsü kadar tartılıyor. Ve bu, özsaygının kaybolmasına yol açıyor.

Toplumsal yapıda ciddiyet, derinlik ve erdem yerini yüzeysel tüketime, şova ve gösteri kaygısına bıraktı. Görünmek, değerli olmaktan daha önemli hale geldi. Oysa gerçek değer; görünmeyende, sessizde, anlamda gizlidir. Ve bugünün dünyasında en büyük kayıp da budur.

Peki bu sosyal çöküş neden oluştu?

1. Bilginin Değersizleşmesi

Gerçek bilgiye ulaşmak hiçbir zaman bu kadar kolay olmamıştı. Ancak bilgiye bu kadar kolay erişmek, onun değerini ortadan kaldırdı. Doğruluk teyidi yapmadan, birkaç saniyelik videolarla karar veren, "bilgi görüntüsü"ne aldanan bir kitle oluştu.

2. Sosyal Medya ve Görünürlük Takıntısı

Herkesin kendini yayıncı zannettiği bu düzende, bilgiye ihtiyaç duyulmuyor; sadece dikkat çekmeye. Takipçi sayısı bir ölçüt haline geldi. Gerçek değer yerine algoritmaların öne çıkardığı içerikler yükseliyor.

3. Eleştirel Düşüncenin Kaybı

İnsanlar, sorgulamak yerine taraf seçiyor. Bilgiye değil, doğrulamak istediklerine odaklanıyor. Bu da kutuplaşmayı ve fikri sığlaşmayı getiriyor.

4. Ahlaki Erozyon ve Empati Kaybı

Toplumun duygusal zekâsı zayıflıyor. Empati kuramayan, başkasının varlığını düşman gören bireyler artıyor. "Bireysel özgürlük" bahanesiyle ahlaki sorumluluklar unutuluyor.

Çözüm Ne Olmalı? - Eğitimde Yeni Bir Yaklaşım

• Eleştirel Düşünce Eğitimi: Her duyduğunu doğru sanmayan, sorgulayan nesiller yetişmeli.

• Dijital Okuryazarlık: Bilgi kirliliğiyle baş edebilen, kaynak analizini bilen bireyler gerekli.

• Empati ve Vicdan Temelli Öğretim: Başkalarının haklarına, duygularına saygı duyan bir bilinç inşa edilmeli.

• Ruhsal Gelişim ve Özfarkındalık: Kendi duygularını tanıyan, içsel dünyasıyla barışık bireyler ancak başkalarına zarar vermez.

• Gerçek Bilgiye Etik Değerler Işığında Ulaşmak: Bilgi, vicdanla birleşmediği sürece sadece bir araçtır. Bu nedenle tüm dünyada ilkokuldan itibaren “Etik ve Evrensel Ahlak” dersi zorunlu hale getirilmelidir. Ayrıca, çocuklara erken yaşta şu öğretilmelidir: Gerçek güç, daha çok paraya sahip olmak ya da başkalarını küçümsemek değildir. Gerçek güç, bilgelik ve mütevazılıktan gelir. Egoyu değil, erdemi büyüten bir eğitim modeli ancak toplumu dönüştürebilir.

Bu yeni eğitim modeli sadece öğrencilere bilgi değil; insanlığın ruhunu, anlamını ve sorumluluğunu da taşır. Sosyal çöküşü dürtülelerle değil, bilinçle durdurabiliriz. Bunun tek yolu da: Gerçekten düşünen, hisseden, sorgulayan ve vicdanı olan bireyler yetiştirmekten geçer.